Zeytin ve Zeytinyağı Hakkında Bilgilendirme

23
403

Zeytinyağı na gönül  vermiş  biri olarak,   Zeytinyağı  işi aslında  çok  keyifli  fakat   dikkat ve emek  isteyen bir uğraşı. O yüzden zeytinyağı   işine girmek isteyenlere ,  bu işin  özverili çalışma gerektiğini  ve   sabırla  bekleme  süreçlerinin olduğunu  hatırlatmak isterim.

Zeytin Dostu Derneği Üyesi  olarak Zeytinyağı hakkında  yazmış  olduğum  bilgilendirmelerimi  okumanızı öneriyorum.

Zeytin Tarihçesi

Ana yurdu Dogu  Akdeniz olan  zeytin,  bir kültür bitkisi olup ,

Zeytin ağacı , tarihte bolluğun ,kutsallıgın ve saglıgın sembolüdir . Bütün ağaçların  başı olma   özelliğinden ötürü ,başka ağaçlar hakkında hiç bu kadar efsane üretilmemiştir.Doğanın bir mucizesi olarak kabul edilmiştir.Zeytin ağacı normalde  dikkat edilip bakılırsa bir bayan olduğunu farkedebilirsiniz.:)

Zeytin in barış sembolü olması ile ilgili  meşhur efsane   ise şu şekilde ;  

Tanrı bir gün insanların   çok kötü  işler yaptıgını  düşünerek ,  insanları yarattıgına çok pişman olmuş.ve yarattığı tüm  insanları bir bir  yok etmeye   karar vermiş. İşte  o biri ise Nuh Peygamber’miş .Tanrı Nuh Peygamber’ e yakında çok  büyük bir tufan kopacağını ve yeryüzünün sular içinde bırakacağını söylemiş. Tanrı , Nuh Peygamber’e ondan inananların kurtulması için   bir gemi inşa etmesini ,  türlerin devam etmesi için bir dişi ve bir erkek   hayvanı gemiye almasını emretmiş. Ayrıca  uzun zaman yetecek yiyecek  içecek konulması  gerektiğini  hatırlatmış. Nuh Peygamber  sonradan , Tanrı’nın emirlerini  yerini getirmiş. Gemide geçirdikleri 40.günde tufanın bitip bitmediğini anlamak için bir güvercin uçurmuş.Güvercin  konacak bir toprak bulamadığı  için geri dönmüş.Nuh peygamber 7 gün sonra tekrar salıvermiş. Güvercin 7  gün sonra kara parçasına ulaştığını  ve tufanın  sona erdiğini  simgeleyen  bir ZEYTİN DALIYLA   geri dönmüş.İşte o gün bu gündür  insanoglu için yeni bir yaşamın başlangıcı olmuş.

Zeytin ‘ in  barış semboli olmasının  ana  hikayeside işte bu şekilde … 

ZEYTİN demişken , birazdan zeytinden bahsedelim .

  Kaliteli Zeytin Üretilmesi için  3 kurala dikkat etmek gerekir. 

  • SAĞLAM  ZEYTİN DANESİ

Ezik , çürük,hasar  görmüş ,beklenip yerden toplanmış zeytinler ile  dalından özenle  toplanmış  sağlam daneler bir arada işlenmemelidir.  

  • TEMİZ VE TEKNİĞİNE UYGUN İŞLEM  

Sıkıma girecek  olan sağlam daneli  zeytinden önce  sıkılan partide  sağlam dane olmasına dikkat edilmelidir. Daneler işleme  girmeden önce iyice yıkanmalı.Yıkama suyu  periyodik olarak değiştirilmesine dikkat edilmeli . Yoğurma işlemi 30 dk.kadar sürmeli  30 derecenin üstüne  çıkmamalıdır.

  • UYGUN SAKLAMA KOŞULLARI  

Zeytinyağı  ısı,ışık,hava dan  zarar görür. Zeytinyağı  bulunduğu ortamdan  koku çektiği için  çevrede koku oluşturan  herhangi  bir etkenin olmadığı ,ısı değişimin kontrol edilebildiği  binalarda  ,posası  alanabilen  hava ile  ilişkisi  kesilebilen  temiz  paslanmaz çelik tanklarda  saklanmaktadır.

Zeytinyağı Nedir  ? 

Zeytine hiç bir kimyasal  işlem uygulanmadan  doğal yöntemlerle hamur haline getirildikten sonra     sıkılarak elde edilen yağ çeşidir.  Değişik yöntemler uygulandığı için , Her zeytinyağı naturel sızma zeytinyağı  değildir.Düzgün ve bilimsel  olarak  sıkılan zeytinyağları uygun şartlarda yapıldığı takdirde, naturel sizmalığını korumaktadır. Bu nedenle zeytin toplama işlemlerinden tutunda , sıkma işlemlerine  kadar ince detayları  bilmeli ve uygularkende dikkat  edilmelidir.

Zeytinyağı Çeşitleri  

  1. Naturel  Zeytinyağı : Zeytin ağacı meyvesinde  doğal niteliklerinde  değişikliğe neden olmayacak   bir  ortamda yıkama ,dekantasyon ,santrfüj ve  filtrasyon  işlemleri gibi mekanik  veya fiziksel işlemler uygulanarak elde edilen  ; kendi kategorisindeki ürünlerin fiziksel , kimyasal ve duyusal özelliklerini taşıyan yağları ifade eder.
  2. Naturel Sızma  Zeytinyağı : Doğrudan tüketime uygun  ,serbest yağ asitliği oleik asit cinsinden  her 100 gr da 0.8 gramdan fazla olmayan  zeytinyağlarıdır. Duyusal testte  meyvemsiliği sıfırdan büyük  ve kusursuz  olmalıdır.Özellikle  çiğ olarak  tüketilir. Salatalarda ,kahvaltıda  ve soslarda kızartmalarda ,börek  ve hamur  işlerinde  ,pilav ve  makarnalarda  kullanılabilir.
  3. Natürel Birinci Zeytinyağı : Dogrudan tüketime uygun , serbest  yağ asitliği oleik asit cinsinden  her 100 gr da 2,0 gramdan  fazla olmayan  zeytinyağlarıdır. Duyusal testte kusur toplamı  en fazla 3,5 ve meyvemsiliği sıfırdan   büyük olmalıdır. Çig olarak tüketilmesi   tavsiye edilir.  
  4. Ham Zeytinyağı /Rafinajlık : Serbest asitliği oleik   asit cinsinden  her 100 gr.da 2,0 gramdan fazla olan veya duyusal testte  kusur toplamı 3.5 dan yüksek olan ve karekteristik  özellikleri bakımından doğrudan tüketime uygun olmayan, rafinasyon  için uygun  zeytinyağlarıdır. Rafine edilmeden  kullanılmması  tavsiye edilir.
  5. Rafine Zeytinyağı                       :  Ham zeytinyağının doğal trigliserid  yapısında  değişikliğe  yol açmayan  metotlarla  rafine edilmeleri  sonucu elde edilen  ve serbest yağ asitliği oleik  asit cinsinden  her 100 gr.da  0,3 gramdan fazla olmayan  zeytinyağıdır. Kızartmalar, pasta ,börek  ve tatlı çeşitlerinin yapım aşamasında  kullanılması tavsiye edilir.
  6. Riviera Zeytinyağı                : Rafine zeytinyağı  ile dogrudan  tüketime uygun natürel zeytinyağları karışımından oluşan  ve   serbest  yağ asitliği oleik  asit cinsinden   her 100 gr.da  1,0 gramdan  fazla olmayan  zeytinyağıdır. Tencere yemeği, kızartmalar , salatalar ,pasta,börek  ve tatlı  çeşitlerinin  yapımında  , pilav  ve makarnalarda  kullanılır.
  7. Çeşnili Zeytinyağı                         : Zeytinyağlarına  değişik baharat , bitki ,meyve  ve sebzelerin ilave edilmesi ile elde edilen  ve diğer  özellikleri açısından  kendi kategorisindeki ürünlerin özelliklerini taşıyan zeytinyağlarıdır. Örneğin ; sarımsak,biber,limon aromalı zeytinyağları gibi. Genellikle  çiğ olarak salatalarda ,kahvaltıda ve  soslarda  kullanılması tavsiye edilir.

 

ERKEN HASAT ZEYTİNYAĞI 

ERKEN HASAT ZEYTİNYAĞI  , Olgunlaşmamış zeytinden  elde edilen   zeytinyağı çeşitidir. Ekim  ve Kasım Ayları arasında yapılır.

  • Zeytin rengi yeşil ve yeşilden siyaha dönen zamandır. Aralık ayına doğru  zeytinler toplanırken ise rengi siyahtır.Erken Hasat Yeşil zeytinde %100 , Siyah zeytinde ise    %1 antioksidan olduğudur.
    Zeytinyağının rengi   sarı , açık sarı veya yeşil olabilir. bu nedenle Rengi kalite göstergesi değildir.
  • Zeytinleri toplarken ayrıca dikkat etmek gerekir.Çünkü Zeytinyağının iyi   olması için , zeytinlerin toprağa değmeden toplanması ve  mümkünse elle toplanması ve  toplama esnasında zeytinin fazla güneşte kalmamasi gerekmektedir.Toplanan zeytinler, kasalara konulup  en kısa zamanda  (2 – 8 ) saat  içinde   sıktırmak lazım.Sıkma işlemlerinin yapıldığı makine önceden temizlenmemiş ise  ( zeytin  hamur kalıntıları kalmış ise   )  zeytinyağı  tadını ve  kalitesini  bozabilir.
  • Zeytin ağacına ne kadar iyi  bakarsak verimi o kadar yüksek olur.  Ağaçların ve arazinin bakımına  o yüzden özen göstermeliyiz. Ocak ayından  başlayıp her ay   ağaç ve arazi için yapılması gereken budama , gübreleme, sulama ,ilaçlama   gibi  işlemlerin bulunduğu   çalışmalar yapılmalıdır.

Zeytin Meyvesinin İçerdiği Maddeler 

Yag %22.0

Su   %50 

Şeker %19.1

Selüloz %5.8

Protein  %1.6 

Kül %1.5

İyi  Naturel Sızma   Zeytinyağı    Nasıl  Anlaşılır ? 

 Olumlu Özellikleri 

Naturel Sızma  Zeytinyağlarını kokladığınızda   çağla ,badem, çimen, elma , yeşil dal veya sebze ( bezelye ,enginar  vb… )   kokularını almalısınız. Hissettiğiniz koku  güzel  ve  hoş geliyorsa  ,  Ağza alınan zeytinyağını diliniz ve damağınızda gezdirdiğinizde  , badem  veya olmamış yeşil zeytin acılığı dilde   hissediliyorsa , Bogazınızda   yanma  olup , bu acılık yemek borunuza  doğru inmiyor ise    zeytinyağının iyi olduğunu   naturel sızma  olduğunu  düşünebilirsiniz.

  • Meyvemsi : (Fruity ) : Bu özellik taze zeytin meyvesinin dalından koptuğu  andaki tat kokusu  ve aromasıdır. Taze sıkılan zeytinlerden elde edilen  yağlarda meyvemsilik özelliği yüksektir.
  • Acılık  ( Bitter )           : Hoşa giden bir acılıktır. Kimi zaman  badem acılığı  ,kimi zaman karabiber acılığı  şekilde tanımlanır.
  • Yakıcılık  ( Pungent  ) :  Ağza alınan  az bir miktar yağ ile  hava sirkulasyonu ile  boğaza taşındığında  geniz ve boğaz da ısırıcılık yakıcılık hissedilmesidir. Ağızdan başlayarak  ,boğazın tam  yutkunma noktasına  kadar hafif  1 yakma hissi bırakmalıdır. Yemek borusunda yakıcılık hissi  olmamalıdır.

Olumsuz  Özellikleri 

Eğer zeytinyağını kokladığınızda   ağır bir koku alıyorsanız  ( sirkemsi , küf ,  metalik, ransid , ahşap ,saman , karasu , toprak  ) zeytinyağın tadı tatlı olup   acılık yok ise  , boğazınızdan yemek borunuza  doğru  bir yanma olup ,yemeklerden sonra midenizde yanma oluyor ise  naturel  sızma zeytinyağı    olmadığını düşünebilirsiniz.

Zeytinyağı  Nasıl Korunmalı  

  • Pad şişelerde  korunmamalı.Bayanlarda özellikle göğüs kanserine   neden olmakta.
  • Işık ,Hava ,Su veya Nem , Sıcaklık tan  korumalıyız  yoksa  tadında ve kalitesinde bozulma olabilir.
  • Yol boyunca dışarıda  güneşe maruz  kalmış zeytinyağlarını  satın almamalıyız.
  • Karanlık ve  Renkli ve koyu  cam  şişelerde  saklanmalıdır.

Zeytinyağının   Sağlık açısından  Bizlere Faydaları Nelerdir  ?

  • Zeytinyağı güçlü bir  antioksidandır.Bu nedenle cildin erken yaşlanmasını  önler.Düzenli olarak kullanılırsa cildin parlak olması saglar,
  • İçerdiği A,D,K,E  vitaminleri ve vücüdun doğal koruyucusudur.
  • E vitamini  ile karaciğer , damar çeperleri , alyuvarlar ,adaleler, beyin gibi  dokular üzerinde  koruyucu etkisi vardır.
  • Zeytinyağındaki  karmaşık fenoller , göğüs kanserinden  olan HED genini engellemede  büyük ölçüde yardımcı olur.
  • İspanyol  Bilim adamları  zeytinyağı kullanımını  ,AIDS mikrobu  olan HIV  ‘ın yayılmasını  azalttığı  yönünde  açıklama yapmışlar.
  • Makyaj temizleyicisi olarakda kullanılabilir. Bu  sayede cildi tahriş etmez.Ama fazla  kullanıldığında problem olabilir.
  • Günde 2 çorba kaşığı  zeytinyağı , yemek, koroner kalp rahatsızlığını (CHD )  riskini azaltır.
  • Sarımsaklı zeytinyağı astım, damar sertliği ,yüksek tansiyon  tedavisinde  yardımcı olarak  kullanılır.
  • Yağsız  inek sütüne, zeytinyağı katıldığında anne sütü kadar  doğal bir besin  kaynağı özelliği taşır.
  • Hazmı kolaylaştırır.
  • Çatlak ve  kuru ayak tedavisinde birebirdir.
  • Kanın pıhtılaşmasını  azaltır ve kalp riskini düşürür.
  • Kulak ağrıları için hafif ısıtılan ılık zeytinyağından  kulağa 1-2 damla damlatıldığında iyi  sonuç alınır.
  • İçinde bulunan  ‘oleocanthal’ maddesinden ötürü  Alzehemir hastalığının önlenmesi saglanır.
  • Kas kramplarını tedavi eder.
  • İçinde bulunan  antioksidanlar  sayesinde kanser riskini azaltır.
  • Zeytinyağı  ile yapılan masaj  kan dolaşımını  arttırır.
  • Zeytinyağı  güneşlendikten sonra  deriye uygulanmasını  ,yavaş büyüyen  tümörle deri kanserine karşı koruyucu bir etki olabileceği  söylenmektedir.
  • Son olarak  Saçlarada faydası olmaktadır.Genelde  bayanlar tarafından yapılan  Sarımsak , yumurta sarısı ve , zeytinyağını  saçınıza sürdüğünüzde, saçınızın  hem gür hemde parlak olduğunu  farkedeceksiniz . ( Test edilmiştir )  

Umarım şimdiye kadar zeytin ve zeytinyağı ile ilgili  açıklayıcı bilgilerimin faydası olmuştur. Artık bu saatten sonra zeytinyağı kullanmaya can atacağınızı  düşünüyor gibiyim. 🙂 Ben mi  çok uzun zamandır   müdavim zeytinyağı kullanıcı iken  ; Seneler sonra hobi  olarak başladığım yemek blog yazarlığı sonucunda  kendimi  zeytin ve   zeytinyağı ‘ın içinde buluverdim.Aslında seneler önce eşim zeytinyağı hayalini  anlattıgında   çok zor   diye söylediğimi hatırlıyorum.:) Atalarımızın bir sözü vardır  ;  armut dibine düşer  🙂 çok doğru söz  kendime  bakıyorumda  önceden  hayır demiştim ama  şimdi  bu   iş  için çabalıyorum  🙂 

Aile kurduğunuzda  , Her zaman işler  istediğiniz gibi olmuyor.ve öncelikleriniz varken,  kendinizi geri plana atıyorsunuz.İşte   bu  yüzden işlerimiz  yavaş ve  aheste bir şekilde devam ama emin adımlarla ilerliyor. Sonuçta butik  zeytinyağı satışı yapmak da ayrı bir keyif 🙂 Aaa  bu sırada satış noktası yapacağımız  yer  eski  bina olduğu için  , yıkıldı ve inşaatı sürüyor   bittiğinde  LEZZET TRAMVAYI  adı altında satışa  başlayacagız .Ayrıca Her ay   inşaatı  kontrole  gittiğimde dogrudur. 🙂 Ama nedense şu inşaat  sektörüde ayrı bir  olay  :)))

ve son olarak da  ; Bu sene eşim  ile , namı diğer adı @Gurmes2015 ile  zeytinyağı projelerimizde   bir atılım daha yaparak büyütmeyi düşünüyoruz.Ama herşey  nasip kısmet 🙂

 İşte bizde  işler  bu şekilde  efendim 🙂  İlk yazıma  başladığımda  söylediğim gibi ;   bu işe gönül verecek  adaylara   önerim ;  Zevkli fakat , çok uğraşı  isteyen  bir iş  .   🙂 

Bu  kadar    zeytin ve zeytinyağı yazışmasından sonra ; yazıma

Bedri Rahmi Eyüpoğlu’nun Zeytin Şiiri ile sonlandırıyorum.

SİTEM  

Önde Zeytin Ağaçları  arkasında  yar

Sene 1946

Mevsim

Sonbahar

Önde Zeytin Ağaçları neyleyim neyleyim.

Yar Yar !.. Seni Kara saplı bir bıçak gibi sineme sapladılar.

Değirmen misali döner başım

Sevda Değil bu bir hışım

Gel gör  beni darmadağın

Tel Tel çözülüp kalmışım

Yar Yar !…

Canımın çekirdeğinde diken

Gözümün Bebeğinde sitem var.

Sevgiyle Kalın 

LEZZETE GIDEN YOLCULUK  

LEZZET TRAMVAYI İLE BAŞLAR  

23 YORUMLAR

  1. Emeğinize sağlık,uzun zamandır zeytinyağı kullanan biri olarak ne kadar bilmediğim şey varmış.Faydalarını okumutum ama bu kadar detaylarını bilmiyordum.Sevgiler lezzettranvayı.
    dileğinizin,emeğinizin gerçekleşmesi dileğiyle.

  2. 35 sene önce erdek gelini olarak zeytinyağına alışmam senelerimi almıştı. kayınvalidem kendi yaptırdığı zeytinyağı katkısız hilesiz di. bana çok ağır gelirdi. ama şimdi vazgeçilmezim. yazında çok güzel ve faydalı bigilerle dolu. kalemine sağlık. sevgiler

  3. Çocukluğumdan bu yana sürekli zeytinyağı kullanırız. Eee biraz şanslıyım sanırım. Ayvalık-Altınova rahmetli annemin memleketi olduğu için doğal zeytinyağı alabileceğimiz eşimiz, dostumuz var. Zeytinyağı hakkında muhteşem bilgiler vermişsiniz. Emeklerinize sağlık Arzu hanımcım 🙂

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here